Bouw en verbouwing, controle
Wat is het?
Nieuw: Wetswijziging
Een 120 jaar oud stelsel, waarbij de gemeente vooraf de bouwplannen toetst aan bouwtechnische voorschriften en toeziet op de uitvoering hiervan volgens de verleende vergunning, vervalt vanaf 1 juli 2023 fasegewijs. Onder de toekomstige Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) dragen partijen in de bouw zelf zorg voor het voldoen aan de technische voorschriften. Ze doen dit op basis van een 'instrument' voor kwaliteitsborging toegepast door een onafhankelijke kwaliteitsborger.
Onder de nieuwe wet worden de verplichtingen van de aannemer behoorlijk aangescherpt. De nieuwe wet moet ertoe leiden dat de bouwkwaliteit en de positie van de consument beter worden geborgd. Voor uitgebreide informatie over deze toekomstige wet, verwijzen wij u graag naar de website www.stichtingibk.nl(externe link).
Bouwtoezicht
De Woningwet bepaalt in artikel 100 dat de gemeente voorziet in bouwtoezicht. Zodra u een omgevingsvergunning hebt, kunt u gaan bouwen. Dat moet u wel melden bij de gemeente, zodat de inspecteur bouwtoezicht toe kan zien op de kwaliteit van het werk. De inspecteur kijkt er verder naar of u volgens de vergunning bouwt, maar hij let ook op de afscheiding van het bouwterrein, de veiligheid en hinder voor de omgeving, hoe u omgaat met sloopafval, enz. Buitensporig veel lawaai, trillingen, stof en afval zijn verboden. De inspecteur verzorgt ook voor een goede afronding van de bouwfase naar de gebruiksfase.
U kunt gedurende de openingstijden van het gemeentehuis de medewerkers Bouw- en Woningtoezicht bezoeken of bellen of via mail uw klacht of melding doorgeven.
Wilt u informatie over de constructie van een bouwwerk, maakt u dan een telefonische afspraak. Dat maakt het mogelijk om de (meestal in het archief opgeslagen) gegevens op te zoeken voordat u langskomt.
Hoe werkt het?
De gemeente controleert of er gebouwd wordt volgens de bouwtechnische voorschriften. Ook controleert zij op veiligheid en of er gebouwd is of wordt volgens de verleende vergunning.
De gemeente heeft de volgende rechten om goed te kunnen controleren en handhaven:
- Zij mogen gebouwen betreden zonder toestemming. Dit geldt niet voor het binnentreden van een erf of woning zonder toestemming van de bewoner. Hiervoor bestaat een aparte procedure.
- Zij mogen informatie opvragen.
- Zij hebben recht om zakelijke gegevens en bescheiden in te zien en mogen hier kopieën van maken.
- Zij mogen zaken onderzoeken, zoals het nemen van monsters, het openen van verpakkingen en zo nodig, spullen meenemen.
Constateert de gemeente dat de (bouwtechnische) voorschriften niet worden gehandhaafd, dan kan zij de bouw stilleggen of de toegang tot het gebouw sluiten.
Wat moet ik doen?
Start van de bouw melden
De start van de bouwwerkzaamheden meldt u met het bij de omgevingsvergunning gevoegde formulier (startmeldingskaartje).
Taken van de inspecteur
De inspecteur is vanaf de start van de bouw uw vaste aanspreekpunt bij de gemeente. Hij/zij is degene waar u de nog ontbrekende gegevens inlevert. Tijdens de bouw controleert de inspecteur of er gebouwd wordt volgens de verleende omgevingsvergunning. Er wordt vooral gelet op de kwaliteit van het gebouwde en op de veiligheid op de bouwplaats en omgeving tijdens de bouw.
Bij een nieuw te bouwen pand wordt, als dat nodig is, het straatpeil door de inspecteur aangegeven. Rooilijnen en/of bebouwingsgrenzen op het terrein moeten uitgezet worden op aanwijzing van de inspecteur. In veel gevallen is dat aanwijzen niet nodig, zoals bijvoorbeeld bij verbouwingen.
Alle op het bouwwerk betrekking hebbende vergunningen met bijbehorende tekeningen, vrijstellingen en het bouwveiligheidsplan dienen op het werk aanwezig te zijn. Dit voorkomt discussie over wat is voorgeschreven.
Gebruik van gemeentegrond
Wanneer u met een bouwkeet, bouwmateriaal en bouwsteigers tijdelijk een stukje openbare grond in beslag moet nemen, mag dat alleen na overleg met de afdeling Ruimte (team Beheer en Openbare Ruimte).
Controle van de grondwerkzaamheden/fundering
Op een aantal bepaalde momenten wil de inspecteur beslist zien hoe het werk wordt uitgevoerd. Dat is bij ontgravingen, grondverbetering (draagvermogen verbeteren door aantrillen, verstenen met chemicaliën e.d.) en heien. Twee dagen voor de start van deze werkzaamheden dient u dat te melden aan de inspecteur. Bestaat het vermoeden dat er kabels in de grond liggen waar u moet graven dan is het verstandig eerst contact te zoeken met het regionale Kabels- en leidinginformatiecentrum (KLIC tel. 0800 - 0080). Daar kan men u vertellen of er wel en zo ja waar kabels in de grond liggen, zodat u narigheid kunt voorkomen.
Toezicht tijdens de bouwwerkzaamheden
Tijdens de bouw komt de inspecteur op onregelmatige tijden langs om de vorderingen van de bouw te bekijken. Daarbij let hij er onder andere op of er constructief gezien veilig gebouwd wordt, hoe het is met de brandveiligheidsvoorzieningen en de ventilatievoorziening.
Beton storten
Het uitvoeren van betonwerk is ook een fase in het bouwproces waarbij de inspecteur beslist betrokken wil worden. Hij komt controleren of de wapening volgens tekening is aangebracht, let op de betondekking en kijkt of er geen zand en rommel in de bekisting is achtergebleven. Minstens één dag voor het storten van beton dient u de inspecteur te waarschuwen. De inspecteur bekijkt voor de stort of alle berekende wapeningstaven er liggen en van de juiste diameter zijn. Vergissingen hierin zijn van invloed op de sterkte van het beton!
Stilleggen van de bouw
Het is geen favoriet onderwerp, maar er zijn situaties waarin bouwtoezicht de bouw stil kan leggen. Die situaties doen zich voor als:
- wordt gebouwd zonder omgevingsvergunning;
- wordt gebouwd in afwijking van de omgevingsvergunning;
- wordt gebouwd in afwijking van het bouwbesluit en/of bouwverordening.
Zodra de inspecteur deze niet-toegestane activiteiten constateert, en er in eerste instantie in overleg geen oplossing te vinden is, kan hij ter plaatse een bouwstop opleggen. Dit wordt binnen twee dagen schriftelijk bevestigd aan degene tot wie het bevel tot stilleggen is gericht. Het stilleggen geldt totdat de gemeente aangeeft dat de bouw mag worden hervat of totdat alsnog vergunning is verleend. Wanneer het bevel tot stilleggen wordt genegeerd, dwingt de gemeente dit af. Ook strafrechtelijk optreden is dan mogelijk.
De Woningwet gaat er vanuit dat het stilleggen van de bouw een tijdelijke maatregel is. Neem het geval dat de bouwer al met het storten van beton wil beginnen zonder dat de vereiste berekeningen en tekeningen ter controle zijn aangeboden. Dan is er sprake van illegaal bouwen. Het stilleggen van de bouw moet dan leiden tot het alsnog overleggen van gegevens. Als illegaal wordt gebouwd, geeft het stilleggen van de bouw ruimte voor overleg. Het alsnog indienen van een aanvraag om omgevingsvergunning kan uiteindelijk leiden tot legalisering.
Het bouwwerk is gereed
Is alles naar genoegen afgewerkt, dan kan de vergunning afgesloten worden. Dit is het moment waarop het bouwwerk voltooid wordt verklaard. Ook dit meldt u met het bij de omgevingsvergunning bijgevoegde formulier (gereedmeldingskaartje).